مدرسه ابراهیمیه : نهاد آموزشی شیخیه کرمان در دوره قاجار

Authors

محمد خداوردی تاج آبادی

abstract

مدرسه ابراهیمیه مهم ترین مدرسه در کرمان عصر قاجار به دستور ابراهیم خان ظهیرالدوله، حکمران1240 ه.) به منظور ترویج علوم و معارف شیعی در این شهر بنا گردید . ام ا طولی - کرمان (حک: 1218نکشید که ابراهیمیه برخلاف خواست بانی آن به مرکزی علمی  فرهنگی برای فعالیت فرقه نوظهورشیخیه تبدیل شد و این نقش را تا پایان عمر سلسله قاجار ادامه داد . مقاله حاضر به بررسی تغییرکارکرد ابراهیمیه وکارنامه علمی  آموزشی آن اختصاص دارد . یافته ها نشان می دهد که حاج محمدکریم خان، پسر ابراهیم خان، پس از گروش به مذهب شیخیه و نیل به رهبری شاخة کرمان این فرقه، باتغییر مفاد وق فنامه ابراهیم خان نه تنها تولیت موقوفات بلکه حق نصب مدیر مدرسه را به خوداختصاص داد. وی همچنین املاکی را نیز وقف ابراهیمیه کرد. بدین ترتیب مدرسه مذکور با پشتوانهمالی کافی و به دور از مداخلات علمای متشرعه، به مرکزی علمی  تبلیغی برای اندیشه های حاج محمدکریم خان و جانشینانش تبدیل شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سیاست‌های دولت قاجار در برابر شیخیه کرمان (1250ـ 1212ق/1834ـ1798م)

با ظهور و تثبیت مسلکِ نو ظهور شیخیه در کرمان، از آنجا که مؤسس و دیگر رهبران این طریقه با دولت قاجاری ارتباط خویشاوندی داشتد لذا بر اقتدار محلی آنان در عرصة سیاست در این شهر افزوده شد. خاندان ابراهیمی شیخی مذهب تنها به عنوان یک گروه مذهبی در کرمان به شمار نمی‌آمدند بلکه به سبب نفوذی که در بین حکام قاجاری داشتند با حضور خود در تشکیلات اداری و در اختیار گرفتن برخی مناصب حکومتی کرمان، بر تحولات سیاس...

full text

شیخیه کریم خانی و تحولات اقتصادی و اجتماعی کرمان در دوره قاجار

تاریخ دریافت: 16/4/93              تاریخ پذیرش: 12/10/95 e-mail: [email protected]                                                          شیخ احمد احسایی(د. 1241 ق/1825­م) در دوره قاجار با استفاده از منابع معرفتی چهار جنبش فکری: صوفیه، فلسفه، اخباری و اصولی درصدد برآمد نحله جدیدی تأسیس کند و بین اصول عقاید مکتب شیعه وحدت و همدلی ایجاد کند؛ اما این نحله که به شیخیه موسوم گردید بر دامنه ...

full text

سیاست های دولت قاجار در برابر شیخیه کرمان

با ظهور و تثبیت مسلکِ نو ظهور شیخیه در کرمان، از آنجا که مؤسس و دیگر رهبران این طریقه با دولت قاجاری ارتباط خویشاوندی داشتد لذا بر اقتدار محلی آنان در عرصه سیاست در این شهر افزوده شد. خاندان ابراهیمی شیخی مذهب تنها به عنوان یک گروه مذهبی در کرمان به شمار نمی آمدند بلکه به سبب نفوذی که در بین حکام قاجاری داشتند با حضور خود در تشکیلات اداری و در اختیار گرفتن برخی مناصب حکومتی کرمان، بر تحولات سیاس...

full text

ظهور و گسترش شیخیه در کرمان در دورۀ قاجار

گسترش شیخیه در کرمان، متأثر از عوامل متعددی بود که این پژوهش در پی بررسی آن عوامل و عملکرد شیخیه در این شهر است. بررسی داده های تاریخی بر اساس روش تحلیلی در تحقیق تاریخی نشان می دهد که عوامل چندی با دامنۀ تأثیرگذاری متفاوت در این جریان تأثیر داشته اند: آشفتگی اوضاع اجتماعی ـ فرهنگی و از آن جمله وضعیت عقیدتی و فکری در کرمان، نبود حوزۀ علمی و فقاهتی قوی در این شهر، همسایگی ولایت کرمان به یزد که ا...

full text

اختلاف‌های شیخیه کرمان با دیگر فرقه‌های شیخیه و انشعابات آن پس از درگذشت موسس این فرقه حاج محمد کریم‌خان کرمانی در دوره قاجار

ایران عصر قاجار شاهد ظهور فرقه جدیدی در مذهب تشیع به نام شیخیه شد. این فرقه پس از مرگ دومین رهبر آن، سیدکاظم رشتی، دچار انشعابات درون‌گروهی شد؛ آن‌چنان که هر یک از شاگردان او براساس اجتهاد خود، به بسط آرا و دیدگاه‌های دو رهبر نخست و ترویج شیخی‌گری پرداختند. یکی از آنان حاج محمد کریم‌خان کرمانی بود که با شرح یکی از اصول اعتقادی شیخیه، یعنی رکن رابع، شاخه مستقلیِ از شیخیه، یعنی شیخیه کرمان را به و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تاریخ و تمدن اسلامی

Publisher: دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات

ISSN 1735-7071

volume 6

issue شماره 2(پیاپی 12 پاییز و زمستان 1389) 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023